Met het graven van het Noordzeekanaal in 1876 werden meerdere grenzen verlegd. Tot 1876 hadden de Nederlanders nog nooit een doorgang door de duinen gemaakt en het zeewater in het land gelaten. Ook werd voor het eerst in Nederland op zo’n grote schaal gewerkt met stoom aangedreven zuigers en baggermolens, daarom werden er ook Engelse ingenieurs aangetrokken. In Engeland was de industriële revolutie al eerder ingezet en hadden zij veel meer ervaring met het bouwen van pieren in de zee. Ook werd er in Velsen met het graven van het kanaal letterlijk een barrière gelegd en werd het dorp verdeeld in Velsen Noord en Velsen Zuid.

Door het Noordzeekanaal ontstond niet alleen de plaats IJmuiden maar ook verschillende industrieën. Als eerste natuurlijk de visserij, met name toen in 1896 de Vissershaven werd aangelegd kwam deze industrie zeer snel tot grote bloei en werden vele bedrijven en industrieën rondom het kanaal en Vissershaven gevestigd die nauw verwant waren met de visserij zoals de visafslag, kuiperijen en ijsfabrieken. In 1895 werd de papierfabriek “de Eendracht”in Velsen Noord opgericht. In 1918 werden de eerste Hoogovens gebouwd en startte de productie van staal in 1924. In 1926 werd de vismeelfabriek, in de volksmond puffabriek genoemd, gevestigd.

Over de industrieën in en rondom Velsen organiseert de cultuurcompagnie samen met HollandRoute verschillende activiteiten tussen 7 en 23 oktober. Eén van deze activiteiten is een verhalen- en filmmiddag op zaterdag 8 oktober in het Zee- en Havenmuseum. Bij voorinschrijving via de website www.zeehavenmuseum.nl is de toegang gratis. Op de verhalen- en filmmiddag zelf is de toegangsprijs EUR3,-.

In 1873 dwaalde er een nieuwsgierige Italiaanse schrijver door Holland. En hij keek z’n ogen uit. Zonder gekheid, want deze Edmondo de Amicis verbaasde zich sterk over ons land dat volgens hem meer op moeras en water leek dan vasteland. Mensen die hier woonden, zo dacht hij, moesten om te overleven trekjes van bevers vertonen. Deze nieuwsgierige Italiaan bezocht onder andere Zaandam, Alkmaar, Amsterdam en Den Helder. Misschien moet je eens met zijn ogen door Amsterdam dwalen. Niet naar de winkels of bioscoop, niet naar de Negen Straatjes, maar naar alle bruggen! Onze hoofdstad heeft er nota bene 88. Als je de bruggenwandeling van de Hollandroute kiest, passeer je bruggen in alle soorten en maten.

Route: Amsterdam in 88 bruggen

Tekst: Uit-in-NH

Havensafari 2016, een avontuurlijke en unieke ontdekkingsreis door de Amsterdamse haven!

Van 5 augustus tot en met 10 september 2016. Elke vrijdag en zaterdagavond van 19:00 tot 22.00 vanaf de NDSM-Pier tegenover de Botel in Amsterdam Noord.

Stap aan boord! De Havensafari is een reis per boot die je meevoert door de inspirerende Amsterdamse haven. Laat je verrassen door fascinerende uitzichten. Luister naar levensechte verhalen terwijl de zon ondergaat achter het grootse havendecor. Ontdek plekken die normaal niet toegankelijk zijn voor publiek en ervaar de kracht van industrie en natuur. Ga het water op en beland in de wondere wereld van de vierde haven van Europa.

Dit jaar zijn er op sommige tochten speciale gasten aan boord die hun persoonlijke verhaal vertellen over hun kennis van de haven en zoomen we in op thema’s zoals afval en de ecologie. Daarnaast hebben we op sommige tochten een aangepast cultureel programma waarbij de industriele omgeving het muzikale decor vormt.

Er gaat een speciale safarigids mee op pad. Houd onze website en Facebook-pagina in de gaten voor meer info en data.

Iedere vrijdag en zaterdagavond vanaf 5 augustus tot en met 10 september vertrekt de Havensafari-boot om 19:00 vanaf de NDSM-pier, tegenover de Botel in Amsterdam-Noord. De tocht duurt ongeveer 3 uur. De boot beschikt over een open bovendek en een benedendek, zodat het ook bij minder mooi weer aangenaam vertoeven is. De Havensafari is geschikt voor zowel volwassenen als kinderen.

Zie voor meer tijden, info en tickets: www.havensafari.nl

Volg op Facebook (HAVENsafari) en Twitter @havensafari

Het jaar 2015 is uitgeroepen tot het Europees jaar van het industrieel erfgoed. De provincie Noord-Holland heeft een rijk industrieel verleden, van de historische windmolen en pakhuizen op de oevers van de Zaan tot de imposante staalindustrie in Velsen.

Industrie zit in het DNA van dit gebied, er heerst een echte industriecultuur. Nu, aan het einde van dit themajaar en tijdens de “donkere” dagen van december, zal Festival Industrie Cultuur aansluiting zoeken bij het Amsterdam Light Festival door enkele van de industriële iconen langs het Noordzeekanaal in de schijnwerpers te zetten.

Passagiers op de bootverbinding tussen Amsterdam Centraal, het Hembrugterrein en Zaandam Centrum ervaren in het donker een bijzondere mix van industrieel erfgoed en kunst. Door het belichten van drie bijzondere industrieel erfgoed-iconen langs deze vaarroute zal de dynamische industriële geschiedenis van het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek extra benadrukt worden. De NDSM Scheepskraan, meelfabriek ‘de Vrede’ en het Hembrug Laboratorium vormen samen met het kunstwerk LICHThuis een bijzondere aanvulling op het Amsterdam Light Festival.

Naast de reguliere afvaarten langs de Lichtbakens (kijk hier voor de actuele dienstregeling) zijn er in december ook diverse extra late Lichtbaken-Tours. Een aantal extra late afvaarten vanaf Amsterdam Centraal Station laten de Lichtbakens extra tot hun recht komen. Ook zal er onder leiding van een gids een spannende stop gemaakt worden bij een van de Lichtbakens. Opstappen bij Amsterdam CS (steiger 14) kan voor het reguliere tarief van 5 euro per persoon. De late afvaarten voor de Lichtbaken-Tours zijn op 3, 12, 19, 27 december en 2 & 9 januari 2016 om 18.00 uur.

Een gratis app (beschikbaar voor iOS) geeft extra informatie over de Lichtbakens èn twaalf andere ‘Iconen van de Industriecultuur’ in het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek. Zoek in de Apple App Store op ‘Lichtbakens’ en download de app gratis.

De Provincie Noord-Holland pakt uit met een Erfgoedpaviljoen op de Uitmarkt. Bezoek de buitenexpositie die voert langs de hoogtepunten van de industriële revolutie langs het Noordzeekanaal, de Zaanstreek en Amsterdam. Laat een stoombootje varen, proef chocolade, leer over de werking van de stoommachine in het Stoomlab, bekijk historische films en geniet van muziek- en theatertalent op het podium voor het paviljoen. Het Erfgoedpaviljoen van de provincie Noord-Holland staat tijdens de Uitmarkt op zaterdag 29 augustus en zondag 30 augustus op het Museumplein.

Industriecultuur
2015 is het jaar van het Europees Industrieel Erfgoed. Aanleiding voor de provincie Noord-Holland om met het Festival Industrie Cultuur haar rijke industriële verleden te tonen aan de hand van twaalf iconen van de industriecultuur. Van de historische windmolens en pakhuizen op de oevers van de Zaan, de Stoombierbrouwerij Heineken en het Scheepvaartmuseum, tot de stoomgemalen in de Haarlemmermeer. Ontdek hoe bijzonder deze periode is geweest voor de ontwikkeling van Amsterdam en Nederland. De buitenexpositie vertelt u meer over het verleden, heden en de toekomst van de iconen. Het Noordzeekanaal is zo’n belangrijk icoon. Speciaal voor de Uitmarkt is dit gebied met kanaal nagebouwd. En er kan ook gevaren worden met stoombootjes.

Culturele rijkdom
In het erfgoedpaviljoen zijn de culturele parels van Noord-Holland te vinden. Festival Industriecultuur toont de geschiedenis van industriecultuur in het filmtheater. Het festival organiseert allerhande activiteiten waaronder Oktober Cacaomaand. Een voorproefje wordt gegeven op de Uitmarkt – kom chocolade proeven!

Werelderfgoed De Stelling van Amsterdam is een 135 kilometer lange verdedigingslinie rondom Amsterdam en bestaat uit forten, batterijen, dijken en sluizen. Een foto-expositie laat de veelzijdigheid van de forten van de Stelling van Amsterdam zien. Veel forten hebben tegenwoordig een nieuwe bestemming. Fortondernemers zijn aanwezig om over hun fort en de Stelling te vertellen en er is een wijnproeverij. Hoedenmuseum Zet ‘m op uit Andijk is één van de bijzondere kleine musea uit Noord-Holland met een grootse collectie. Pas een hoed en maak een selfie. In het Stoomlab kun je zelf aan de slag. Medewerkers van Stoomgemaal Halfweg, Stoommachinemuseum Medemblik en Museumstoomtram Hoorn-Medemblik leren je meer over de werking van de stoommachine. Kom ook naar het paviljoen voor actuele uittips en route-informatie. Schrijf je in voor de nieuwsbrief van www.uitinnoordholland.nl en maak kans op een Heerlijke Reis door de Tijd met de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik!

Muziek en meer
Op het podium voor het paviljoen treden artiesten op die financiering zoeken via crowdfundingplatform voordekunst.nl. De provincie steunt voordekunst.

In samenwerking met Vereniging De Zaansche Molen zet het Festival Industrie Cultuur tijdens Sail Amsterdam de molens aan de Zaanse Schans feestelijk in het licht. Van 19 t/m 23 augustus krijgen de molens dagelijks tussen 21.30 en 02.00 uur ieder een ‘eigen kleur’. Deze spectaculaire verlichting is eenmalig en zorgt voor een bijzondere beleving van de molens en de Zaans Schans.

Het Festival Industrie Cultuur, een initiatief van de Stichting Zaanse Industriecultuur in samenwerking met de Provincie Noord-Holland, is gestart in april en duurt nog tot eind oktober. Onderdelen van het festival zijn onder andere de Varende Verhalenbank, de Zaansafari’s en de Cacaomaand.

De ontdekkings-game daagt toeristen en recreanten uit verborgen stempels te ontdekken op bijzondere erfgoedlocaties in Noord-Holland. De eerste stempels van deze nieuwe game zijn – in het kader van Festival Industrie Cultuur – te vinden langs de Zaan. Circa vijftien bijzondere erfgoedlocaties hebben een 3D geprinte stempel opgehangen. Het gebied loopt van West-Knollendam via Wormerveer, Zaanse Schans, Zaandijk, Koog a/d Zaan naar Zaandam. Opvallende stempels in blauw, geel, rood die via een speciale app op de iPhone een digitale afdruk geven.

Om alle stempels te verzamelen, kom je ook op plekken, die je anders nooit zou ontdekken. Deze editie van ‘Stampions aan de Zaan’ duurt vier tot vijf maanden en eindigt op 1 november 2015. Lukt het je alle stempels van de deelnemende locaties te verzamelen, dan ligt in november een pakketje Zaanse streekproducten klaar. Gedeputeerde Ralph de Vries van de provincie Noord-Holland zette op 25 juni 2015 de eerste stempel.

Met ruim 300 foto’s is een gezicht gegeven aan de historische en hedendaagse betekenis van het Noordzeekanaalgebied. Met de fotowedstrijd die is georganiseerd door het Projectbureau Noordzeekanaalgebied is aangesloten op het Europees Jaar van het Industrieel en Technisch Erfgoed en het Festival Industrie Cultuur. Het bleek een uitdaging heden en het verleden vast te leggen op een foto. De eyecatchers; TATA Steel en de cruiseschepen werden veel op de foto vastgelegd.

Fotografen konden hun foto’s insturen in drie categorieën:

  • Werken;
  • Wonen;
  • Recreëren.

De jury heeft unaniem gekozen voor zes prijswinnende foto’s.

Categorie werken

1e prijs ‘Treinstation van de Hoogovens’ van Tonnis Hoogland

Op de foto is de opdracht van de fotowedstrijd goed uitgewerkt.  De combinatie het heden en verleden en de mens is op deze foto goed weergegeven. De man op de foto tegen de achtergrond die zowel het verleden als het heden laat zien, namelijk TATA  maakt dat het tezamen een boeiend beeld is.

Categorie recreatie

1e prijs ‘Vissers op de Pier in IJmuiden’ van Jan Nijkamp

Deze foto geeft een erg mooi beeld van de mens recreërend in een geïndustrialiseerde omgeving. Het gebied is herkenbaar, de compositie van de foto is in balans, de gulden snede zit er goed in en de foto trekt je naar binnen.

Categorie wonen

1e prijs ‘Sluiseiland vanaf de kanaaldijk’ van Bas Bakkenes

Op de foto zien we dat er gewoond wordt op het sluiseiland in IJmuiden. Het is technisch een goede foto: de foto heeft een goede compositie en belichting en er valt te zien dat er goed gebruik is gemaakt van een tijdopname.

De winnende foto’s zijn op 13 en 14 juni te zien in het HollandRoute Huis op het Hembrugterrein in Zaandam. Het Hembrugterrein is per definitie een locatie waar het heden en verleden goed terug is te zien. Het terrein van de voormalige Rijks Artillerie Inrichtingen ontwikkelt zich tot een bruisende plek voor ambachtelijke, creatieve en innovatieve bedrijven.

Noord-Holland op de kaart

Tijdens deze middag is ook de website www.noord-hollandopdekaart.nl gelanceerd. De website toont het industrieel erfgoed in de provincie met historische prenten, tekeningen en foto’s uit de ‘Provinciale Atlas Noord-Holland’ op een hedendaagse Google Maps kaart. Een selectie van de inzendingen van de fotowedstrijd is toegevoegd aan de applicatie. Zo zijn beelden van industrieel erfgoed in de provincie Noord-Holland uit het heden en verleden met elkaar verweven.

Oneindig Noord-Holland heeft op 11 mei 2015 een nieuwe editie van het e-magazine Anno uitgebracht. Deze keer staat het tijdschrift volledig in het teken van industrieel erfgoed in de Zaanstreek en het Noordzeekanaalgebied. Op 1 november 1876 werd het Noordzeekanaal officieel geopend, waardoor de omgeving van het kanaal en de Zaanstreek makkelijker bereikbaar waren. Anno 1876 kreeg de industriële sector in de regio van het kanaal een sterke boost. Benieuwd wat er te lezen is in deze editie?

Lees hier Anno 1876!

De historische betekenis van het Noordzeekanaal, de sluizen en de daarbij aangelegde havenwerken is groot. Zonder deze bestond IJmuiden niet, was de Amsterdamse zeehaven weggekwijnd en was de Hoogovens Staalfabriek ergens anders gebouwd. Ook vandaag de dag vervult het Noordzeekanaalgebied vele functies. Ruimte om te werken, te wonen en te recreëren.

Prijzen

Met de fotowedstrijd wil het Projectbureau Noordzeekanaalgebied een ‘gezicht’ geven aan de historische en hedendaagse betekenis van het Noordzeekanaalgebied. Foto’s kunnen ingezonden worden in drie categorieën. Per categorie worden er twee prijzen beschikbaar gesteld, een hoofdprijs en een eervolle vermelding. De hoofdprijs bedraagt € 500,- en de eervolle vermelding bedraagt  € 250,-.

Wedstrijdcategorieën

Het Projectbureau Noordzeekanaalgebied is op zoek naar foto’s die het heden en het verleden van het Noordzeekanaalgebied laten zien in combinatie met één van onderstaande categorieën:

  • Werken        → Industrie, haven & bedrijvigheid
  • Wonen         → Huisvesting & leefomgeving
  • Recreëren    → Natuur, milieu & cultuur

Jurering en prijsuitreiking

Een deskundige jury beoordeelt de foto’s onder andere op herkenbaarheid van het gebied, de rol van de mens in de foto en de techniek en compositie van de foto. In elke categorie wordt een hoofdprijs uitgereikt en een eervolle vermelding.

Voorwaarden fotowedstrijd

Deelname aan de fotowedstrijd is mogelijk vanaf 1 mei 2015 tot en met 1 juni 2015. Voor de fotowedstrijd geldt dat je via deze site foto’s mag uploaden, mits je aan de wedstrijd- en algemene voorwaarden aanvaardt. Door foto’s op de site te plaatsen geef je aan hiermee in te stemmen.